Ποια Τοπική Αυτοδιοίκηση ονειρευόμαστε;
Του Μιχάλη Καραγιάννη
Η Τοπική αυτοδιοίκηση έχει υποστεί περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον θεσμό της πολιτείας τις συνέπειες της μνημονιακής πολιτικής, με την τεράστια μείωση των πόρων της κατά 60%, την υποβάθμιση της καταστατικής θέσης των αιρετών και την απειλούμενη μείωση δομών και λειτουργιών.
Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι ένας θεσμός ,βάσει νόμου, δημαρχοκεντρικός. Με αυτήν την έννοια ευνουχίζεται στην πράξη η πεμπτουσία της, που είναι οι συμμετοχικές διαδικασίες. Είναι ένας χώρος «εφαρμοσμένης πολιτικής», που αποδέκτης των δράσεων και των υπηρεσιών του είναι ο πολίτης που κρίνει συμπεριφορές της ζωής μας. Πρέπει λοιπόν μέσα στα πλαίσια του νόμου να κάνουμε ανατροπές αυτής της λογικής. Για παράδειγμα η «δημοτική διαβούλευση», η οποία δίνει θεσμική υπόσταση στον κοινωνικό διάλογο και ενεργό συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας και των φορέων της, πρέπει να αποκτήσει ουσιαστικό περιεχόμενο και να μην μένει μόνο στα χαρτιά.
Οι νέες συνθήκες που διαμορφώνονται απαιτούν συμμετοχή, έλεγχο μέσα από θεσμούς εσωτερικής λειτουργίας και εξωτερικής συνεργασίας με την κοινωνία.
Όλοι και όλες γνωρίζουμε ότι η τοπική αυτοδιοίκηση θα πρέπει να σηκώσει το μεγαλύτερο βάρος της κοινωνικής πολιτικής με ένα εκτεταμένο δίκτυο κοινωνικών υπηρεσιών για να κρατά όρθιο ό,τι έχει απομείνει από το κοινωνικό κράτος.
Θα πρέπει στο πολιτικό λεξιλόγιό μας να βάλουμε με ειλικρίνεια τις έννοιες «συμμετοχικές διαδικασίες, διαβούλευση, συμμετοχή, δημοκρατία». Οι συμμετοχικές διαδικασίες είναι απαραίτητες και αναγκαίες για την επίλυση των πολλών και δύσκολων πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων των συνδημοτών μας.
Στο επίκεντρο αυτών των εννοιών πρέπει να βρίσκεται ο πολίτης, ο δημότης, ως πηγή δύναμης, δημιουργίας και έμπνευσης. Συμμετοχή δεν σημαίνει φυσικά στείρα συζήτηση, χωρίς να παίρνονται αποφάσεις. Η συμμετοχική διαδικασία απαιτεί σωστό σχεδιασμό, συγκεκριμένο πλαίσιο και σαφείς στόχους για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο της ακύρωσής της. Θα πρέπει να εφαρμόσουμε στον Δήμο μια σειρά συμμετοχικών διαδικασιών όπως συναινετικές συνελεύσεις, ηλεκτρονική δημοκρατία κλπ.
Κατά την διάρκεια της κρίσης, αλλά και μετά από αυτή, θα πρέπει να πορευθούμε με βάση την αρχή ότι «σχεδιάζουμε την αυριανή πόλη». Στόχος μας πρέπει να είναι μια πόλη δημιουργική, βιώσιμη και οικολογική.